Meme Kanseri Nedir?

Meme kanseri; göğüs hücrelerinin mutasyona uğrayıp değişmesi ve kontrolden çıkıp tümör adı verilen kanserli doku kitleleri oluşturduğu kanser türüdür. Erkeklerde de görülebilen meme kanseri dünya üzerinde yaygın olarak 50 yaş üstü kadınlarda rastlanan bir kanser türüdür. Ancak daha genç yaştaki kadınları da etkilediği görülmüştür.

BRCA1 veya BRCA2 mutasyonu gibi belirli gen mutasyonlarına sahip kadınlarda meme kanseri riski daha yüksektir. Meme kanseri teşhisi koyulduğunda kanser hücrelerinin meme içinde veya vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını da gözlemlemek için bazı testler yapılır. Evreleme işlemi birincil tümörün ne kadar büyüdüğüne, yayıldığı yerlere (yakındaki lenf düğümlerine veya vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığına), derecesine ve ayrıca belirli tümör biyobelirteçlerin mevcut olup olmadığı incelenerek yapılır.

Meme kanseri vücutta doku, lenf sistemi ve kana yayılabilir. Başladığı bölgede büyüyerek farklı noktalara yayılan doku yayılımı, lenf damarları aracılığı ile vücudun başka bölgelerine yayılması, kana girerek kan damarları üzerinden de yine vücudun diğer bölgelerine ilerleyebilir.

Meme Kanseri Türleri Nelerdir?

Meme kanseri türleri biyopsi ile alınan doku üzerinde yapılan patoloji incelemesi sonucunda belirlenerek noninvaziv ya da başka bir isimle in situ (yayılma göstermeyen) ve invaziv (yayılma gösteren) olarak ikiye ayrılır. Meme kanserinde yapılan bu sınıflandırma türü biyopsi ile alınan dokunun üzerinde inceleme yapılması sonucunda ortaya çıkar. Meme kanseri türleri şöyle sıralanabilir:

Invaziv (Yayılım Gösteren) Karsinoma

Kanser başlangıç yeri olan hücrenin üst katmanından daha ileri yayılma göstermesi ile invaziv kanser türü oluşur. Meme kanserlerinin çoğu, invaziv karsinomdur ve yayılma gösterir. Yayılma özelliği gösteren kanserler arasında, meme kanallarını oluşturan hücrelerden ortaya çıkan duktal karsinom en sık rastlanan meme kanseri türüdür. Meme kanserlerini birçoğu bu tür içerisinde yer alabilir. Sürekli kontrol gerektiren bu meme kanseri türünde meme dokusuna ve vücudun diğer bölgelerine yayılma göstermeden önlenmesi önemlidir.

İnvaziv Duktal Karsinom (IDC): Duktal karsinom, en yaygın olarak görülen meme kanseri türü arasında yer alır. Süt kanallarından başlayarak meme dokusuna yayılan bu tür, aynı zamanda vücutta diğer bölgelerde metastaza neden olabilir.

İnvaziv Lobüler Karsinom (ILC): Memede lobüllerde başlayarak çevrede bulunan meme dokusuna yayılım gösteren meme kanseri türüdür. Diğerlerine oranla daha az olsa da metastaz yapma riski barındırır.

İnflamatuar Meme Kanseri (IBC): Nadir olarak görülen ve agresif olarak kabul edilen meme kanseri türü olarak bilinir. Bu türde kanser memenin derisine yayılmıştır. Meme üzerinde ve cildinde şişlik, kızarma ve portakal kabuğu görüntüsü oluşturabilir. İleri evre durumunda ise cilt yüzeyinde dağılıma neden olur.

Paget hastalığı: Meme başında başlayarak yayılma gösterebilen meme kanseri türüdür. Meme ucunda ve çevre dokularda kaşıntı, soyulma ve kızarıklık şeklinde ortaya çıkabilir. Bunların yanında ilerlediği durumda meme başında akıntı şeklinde semptomlarla da kendini gösterebilir.

Triple (üçlü) negatif meme kanseri: Bu meme kanseri türünde, östrojen, progesteron ve HER2 reseptörlerinin hiçbirine bulunma. Genellikle diğer meme kanserlerine göre daha agresiftir ve tedavi süreci zorlayıcı olabilir. Bu meme kanseri türünde tedavi seçenekleri sınırlı olarak kabul edildiğinden kemoterapi uygulanabilir.

Noninvaziv Karsinoma (Yayılma göstermeyen)

Meme kanseri çeşitlerinden biri olan noninvaziv karsinoma, kanseli hücre dokularının metastaz olarak adlandırılan yayılma göstermeyen meme kanseri türüdür. Noninvaziv kanser, erken evrelerde teşhis edilebilir. Tedavi edilmediği durumda ise invaziv hale gelebilir. Bu nedenle meme kanserinde erken teşhis büyük öneme sahiptir. Noninvaziv karsinoma kendi içerisinde de şu şekilde değerlendirilir:

Duktal Karsinoma in Situ (DCIS): Çevre dokuya yayılım göstermemiş, meme kanseri kanalları içerisinde yer alan kanser hücreleridir. Mamografide tespit edilen bu tür, erken müdahale edildiği durumda ilerlemesi önlenir.

Lobüler Karsinoma in Situ (LCIS): Bu tür meme lobülleri içerisinde yani süt üremesinde görevli olan bezlerde başlar. Kanser dönüştürme riski taşıyan bir lezyon olarak bilinerek yayılma özelliği göstermez. Düzenli olarak meme kanseri taraması gerektirir.

Meme Kanseri Neden Olur?

Meme kanseri göğüsteki hücrelerin anormal ve kontrolsüz bir şekilde büyüyüp tümörlü dokulara dönüşmesiyle meydana gelir. Çoğunlukla meme kanseri nedenleri arasında hareketsiz yaşam, yaş faktörü, genetik, sigara-alkol tüketimi, obezite ve radyasyon maruziyeti gibi durumlar yer alır. Bu durumların her biri meme kanseri riskini artıran unsurlar arasında yer alır. Özellikle ailesinde meme kanseri geçirmiş olan bir kişi, yaş olarak 40’ın da üstündeyse düzenli olarak kontrole gitmelidir.

Genel olarak meme kanserinin nedenleri şunları içerir:

  • Hareketsiz yaşam
  • Yaş faktörü
  • Cinsiyet
  • Genetik
  • Sigara ve alkol tüketimi
  • Obezite
  • Radyasyona ve kimyasala maruz kalma
  • Hormon değişim terapisi

Meme Kanseri Belirtileri

Meme kanserinde sıklıkla görülen belirtiler, meme dokusunda sebepsiz ağrı, memede çukurlaşma ve şekilde bozulma, meme ucu yapısının değişmesi, meme cildinde kızarıklık ve döküntü, koltuk altında ve memeye baskı uygulandığında ele gelen yumru ya da şişlik, meme ucundan akıntı gelmesidir. Bu belirtiler bulunuyorsa olası bir kanser gelişimini erken evrede tespit edip, tedavi edilebilme seçeneğini artırmak için uzman bir doktora başvurulması önem arz etmektedir.

Meme kanseri belirtileri genel olarak şunları içermektedir:

  • Memede ve/veya koltukaltında kitle
  • Meme cildinde kızarıklık, kabuklanma veya yara oluşumu
  • Meme ve meme ucu boyutunda veya şeklinde bozulma
  • Memede içeri doğru çöküntü
  • Meme ucu akıntısı
  • Göğüs damarlarında belirginleşme ve büyüme
  • Memede ağrı